Już niedługo czeka nas nowelizacja przepisów z Kodeksu Pracy.
Prezydent 16 stycznia 2023 roku otrzymał do podpisu Ustawę o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.

Jakie zmiany ważne dla rodziców zawiera ta ustawa?

Nowelizacja zakłada wprowadzenie pojęcia pracy zdalnej. Która będzie mogła być wykonywana całkowicie, częściowo lub okazjonalnie w miejscu uzgodnionym przez pracownika i pracodawcę np. w domu. Dla wielu rodziców jest to dobra wiadomość. Szczególnie wtedy gdy nie mają z kim zostawić dzieci.

O tym, czy chcesz pracować zdalnie będziesz mógł zdecydować przy zawieraniu umowy o prace lub później w trakcie trwania zatrudnienia, składając wniosek o prace zdalną do pracodawcy.

Zmiany w kodeksie pracy dają też pewne przywileje niektórym pracownikom.

Pracodawca musi uwzględnić wniosek o pracę zdalną dla niżej wymienionych osób:

– pracownice w ciąży,
– pracownik wychowujący dziecko do ukończenia przez nie 4 lat,
– pracownik sprawujący opiekę nad innym członkiem rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadającą orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Pracodawca może nie przyjąć wniosku złożonego przez wyżej wymienione osoby w przypadku gdy nie jest to możliwe z uwagi na organizację lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. W takim przypadku pracodawca musi w ciągu 7 dni podać przyczynę odmowy.

Zaprzestanie pracy zdalnej

Zarówno pracodawca jak i pracownik będą mieli prawo wystąpić z wnioskiem o zaprzestanie pracy zdalnej i przywrócenie poprzednich warunków wykonywania pracy. Na powrót do poprzedniego sposobu wykonywania pracy mamy nie więcej niż 30 dni. Pracodawca nie może jednak złożyć wiążącego wniosku o zaprzestanie pracy zdalnej osobie należącej do wyżej wymienionych grup pracowników, chyba że dalsze wykonywanie pracy zdalnej nie jest możliwe z uwagi na organizację lub charakter pracy.

Nowelizacja narzuca pracodawcy dodatkowe obowiązki.

Musi on:

– zapewnić pracownikowi materiały i narzędzia pracy w tym urządzenia techniczne,
– zapewnić instalację, serwis, konserwację narzędzi pracy,
– pokryć koszty związane z instalacją, serwisem i eksploatacją narzędzi pracy,
– pokryć koszty energii elektrycznej i usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy,
– pokryć inne koszty związane z wykonywaniem pracy zdalnej,
– zapewnić pracownikowi szkolenia i pomoc techniczną niezbędne do wykonywania pracy.

Przekazanie pracownikowi narzędzi oraz środków na pokrycie kosztów w tym wypłacone w tym celu ekwiwalenty i ryczałty nie będą stanowiły przychodu pracownika.

Kontrola pracownika

Czy to znaczy, że pracownik pozostanie bez kontroli i pracodawca nie będzie mógł sprawdzić, czy rzeczywiście wykonuje swoje obowiązki?

Wprowadzona zmiana w prawie nie jest furtką do tego by rodzice mogli zajmować się dziećmi, czy domem w czasie pracy. Pracodawca w związku z umożliwieniem pracy zdalnej pracownikom również otrzymał pewne uprawnienia.

Pracodawca ma prawo przeprowadzić kontrolę obejmującą:

– wykonywania pracy zdalnej przez pracownika,
– przestrzegania BHP,
– przestrzegania wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji.

Kontrola taka powinna być przeprowadzona w porozumieniu z pracownikiem w godzinach jego pracy.
Jeżeli pracodawca stwierdzi, że praca zdalna nie jest wykonywana zgodnie z wymogami może on wezwać pracownika do usunięcia uchybień lub cofnąć zgodę na prace zdalną.

Pracownicy wykonujący prace zdalną nie powinni być w jakikolwiek sposób dyskryminowani na przykład w zakresie warunków zatrudnienia, awansów, szkoleń, czy nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy.

Ustawodawca dopuszcza również możliwość wykonywania pacy zdalnej okazjonalnie jednak nie więcej niż 24 dni w roku kalendarzowym.

Istnieją też takie zawody i stanowiska pracy dla których praca zdalna nie będzie możliwa. Taka sytuacja występuje wtedy gdy:

– prace są szczególnie niebezpieczne,
– w wyniku prac następuje przekroczenie dopuszczalnych norm czynników fizycznych określonych dla pomieszczeń mieszkalnych (np. hałas),
– prace wiążą się z czynnikami chemicznymi stwarzającymi zagrożenie,
– prace związane są ze stosowaniem lub wydzielaniem się szkodliwych czynników biologicznych, substancji radioaktywnych lub wydzielających uciążliwe zapachy,
– prace powodują intensywne brudzenie.

Podsumowanie

Nowelizacja ma na celu dostosować przepisy do dyrektyw unijnych, które mają pomóc pracownikom osiągnąć równowagę między życiem zawodowym a prywatnym tzw. work-life balance. Dzięki wprowadzeniu zmian pracownicy będą mieli możliwość połączenia pracy wraz z innymi sferami życia takimi jak: dom, rodzina, aktywność społeczna, czy własne zainteresowania.