Oto kilka przykładowych pytań, które można zadać nastolatkom w wieku od 11 do 15 lat w kontekście rozmów na temat samobójstw:
- Czy kiedykolwiek myślałeś o tym, żeby skrzywdzić siebie w jakiś sposób?
- Czy wiesz, jakie znaki wskazują na to, że ktoś może być w depresji?
- Czy masz kogoś, z kim czujesz się na tyle blisko, żeby porozmawiać o swoich problemach?
- Czy zdarza Ci się odczuwać intensywne emocje, które sprawiają, że czujesz się przytłoczony/a?
- Czy wiesz, że mówienie o swoich problemach i emocjach może pomóc Ci lepiej się czuć?
- Czy wiesz, jak można pomóc komuś, kto ma myśli samobójcze?
- Czy kiedykolwiek obserwowałeś zachowanie kogoś, kto mógłby mieć myśli samobójcze?
- Czy wiesz, gdzie można szukać pomocy, gdy ktoś potrzebuje wsparcia w kwestiach związanych z samobójstwem?
- Czy wiesz, jakie czynniki mogą wpłynąć na nasze samopoczucie i emocje?
- Czy zdarza Ci się odczuwać poczucie beznadziei lub braku perspektyw na przyszłość?
- Czy wiesz, jakie rodzaje wsparcia psychologicznego są dostępne i jak z nich skorzystać?
- Czy kiedykolwiek odczuwałeś/aś presję społeczną lub emocjonalną, która sprawiała, że czułeś/aś się przytłoczony/a?
- Czy wiesz, jakie są sposoby radzenia sobie ze stresem i trudnymi sytuacjami życiowymi?
- Czy zdarza Ci się miewać problemy z koncentracją lub snem?
- Czy wiesz, że myśli samobójcze mogą być objawem chorób psychicznych oraz to, że można je leczyć?
- Czy zdarza Ci się unikać lub unieszkodliwiać negatywne emocje poprzez alkohol, narkotyki lub samoagresję?
Ważne jest, aby pytania te były zadawane w sposób otwarty, dający przestrzeń na rozwinięcie odpowiedzi przez rozmówcę, oraz bezpieczny, nie naciskający na ujawnianie informacji, których rozmówca nie chce ujawnić.
Ważne jest, aby pytania te były zadawane w empatyczny i nieinwazyjny sposób, pozwalając osobie na wyrażenie swoich myśli i uczuć bez oceniania ich.
Wybrana literatura i materiały źródłowe:
- https://twarzedepresji.pl/o-myslach-samobojczych/
- https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/samobojstwa-dzieci-i-nastolatkow–jak-zapobiegac-probom-samobojczym-u-dzieci,6320,n,192
- https://rodzice.fdds.pl/wiedza/depresja-u-dzieci-i-nastolatkow-na-co-zwracac-uwage/?psafe_param=1&gclid=Cj0KCQjwi46iBhDyARIsAE3nVrbDsINC6DfsNAWaeNBoSsf0R-CxiITok_NPde9fDYvJHE6e8jz1byYaAsXrEALw_wcB
-
https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/depresja-u-dzieci-i-mlodziezy
- Szymańska, J. (2016). Zapobieganie samobójstwom dzieci i młodzieży: poradnik dla pracowników szkół i placówek oświatowych oraz rodziców. Ośrodek Rozwoju Edukacji.
-
American Psychological Association. (2020). Talking to children about suicide.
-
Centers for Disease Control and Prevention. (2021). Suicide prevention.
-
Gould, M. S., Greenberg, T., Velting, D. M., & Shaffer, D. (2003). Youth suicide risk and preventive interventions: A review of the past 10 years. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 42(4), 386-405.
-
American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. (2021). Suicide in children and teens.
-
National Institute of Mental Health. (2019). Suicide prevention.
-
Szymańska, J. (2012). Zapobieganie samobójstwom dzieci i młodzieży. Poradnik dla pracowników szkół i placówek oświatowych oraz rodziców. 3rd ed., Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa, 5.