Dodaj usługę

Jak wyłapać pierwsze symptomy samobójstwa?

Próby samobójcze zazwyczaj spowodowane są depresją, mają podłoże stresowe lub wynikają z kontekstu społecznego. Zazwyczaj składa się na to kilka czynników.

Do przyczyn prób samobójczych zaliczyć można między innymi:

  • nieleczoną depresję,
  • zawód miłosny; brak akceptacji rówieśniczej; poczucie izolacji społecznej (szczególnie istotne aspekty w wieku dziecięcym, nastoletnim),
  • chęć zwrócenia na siebie uwagi,
  • problemy w relacjach z rówieśnikami, trudna sytuacja w domu (rodzinna).

Czynniki ryzyka samobójstw/prób samobójczych dzieci/młodzieży:

  • zaburzenia psychiczne, choroby psychiczne,
  • wcześniejsze próby samobójcze,
  • problemy osobowościowe,
  • uczucie osamotnienia, odrzucenia,
  •  trudne przeżycia z okresu dzieciństwa (śmierć rodzica, rozwód rodziców, konflikty),
  • specyficzne cechy osobowościowe (niska samoocena, wycofanie, skłonności do izolowania się).

Symptomy samobójstwa u dzieci

mogą być różne i zależą od wieku, osobowości i kontekstu życiowego dziecka. Niemniej jednak, poniżej przedstawiono kilka częstych objawów, które mogą sugerować ryzyko zachowań samobójczych u dzieci:

  • zmiana zachowania, takie jak unikanie towarzystwa, izolowanie się, wycofywanie się, agresywne lub ryzykowne zachowania, nadużywanie substancji psychoaktywnych lub zabawy w niebezpieczne gry,
  • rezygnacja z zajęć sprawiających przyjemność (hobby, spotkania ze znajomymi),
  • niezwracanie uwagi na wygląd (problemy z higieną osobistą),
  • problemy z jedzeniem (brak apetytu lub jedzenie ponad normę) i spaniem (brak snu lub nadmierna senność).

Za samobójstwem często stoi nieleczona depresja. Oto jej podstawowe objawy:

  • obniżone samopoczucie: utrzymujące się przez większą część dnia oraz przez dłuższy czas (niezależnie od okoliczności występuje smutek i przygnębienie),
  • utrata zainteresowań działaniami, które wcześniej sprawiały przyjemność (anhedonia – zobojętnienie emocjonalne),
  • szybsze męczenie się, brak energii, witalności.

 

Do objawów dodatkowych należą między innymi zaburzenia snu (bezsenność lub nadmierna senność), zaburzona koncentracja (coraz większe problemy z pamięcią), pesymistyczne wizje teraźniejszości, przyszłości, stałe poczucie winy, spojrzenie tunelowe (brak pomysłu na wyjście z trudnej sytuacji).

Kiedy zareagować?

Najlepiej zareagować w momencie, gdy dostrzegamy objawy sugerujące, że dzieje się coś niedobrego, występujące coraz częściej: występuje obniżony nastrój oraz apatia (obojętność), dziecko jest coraz smutniejsze, wplata do rozmów wątki na temat śmierci, pisze na temat śmierci. Dochodzi do samookaleczania, dziecko ma nadmierny impuls do ryzykownych działań lub mówienia o planach samobójczych.
W tej sytuacji kluczowe jest jak najszybsze wsparcie oraz udzielenie pomocy, następnie czynności zabezpieczające przed tragedią.

Kto może pomóc w takiej sytuacji?

  • przede wszystkim konsultacja u specjalisty (psycholog, psychiatra – ocena stanu zdrowia psychicznego dziecka – najlepiej w szpitalu),
  • opieka poradni zdrowia psychicznego (psychoedukacja, terapia rodzinna, terapia indywidualna).

Zapobieganie samobójstwom u dzieci i młodzieży – co może pomóc? Od czego zacząć?

  • dbanie o dobre relacje z rówieśnikami, w rodzinie,
  • zainteresowanie problemami dziecka,
  • umiejętność kontrolowania emocji,
  • zachęcanie do rozwijania zainteresowań,
  • wspieranie w radzeniu sobie z trudnymi sytuacjami,
  • zmniejszenie atrakcyjności substancji psychoaktywnych, środków odurzających wpływających/ułatwiających potencjalną próbę samobójczą itd.
  • istotny jest także kontakt ze specjalistą z zakresu zdrowia psychicznego (psycholog, psychoterapeuta, psychiatra, suicydolog).

 

Rozmowa z dziećmi na temat samobójstwa może być trudna i delikatna, ale jest bardzo ważna, aby zapobiegać ryzyku zachowań samobójczych u dzieci i młodzieży.

1. Wykorzystaj jasny i prosty język, dostosowany do wieku dziecka, aby pomóc mu zrozumieć, co to jest samobójstwo. Należy wyjaśnić dziecku, że samobójstwo to działanie, które składa się na celowe i trwałe zakończenie życia.

2. Bądź empatyczny i słuchaj uważnie, jakie mają odczucia na ten temat. Pozwól dziecku wyrazić swoje myśli i uczucia, nawet jeśli są one trudne. Należy podkreślić, że każde uczucie jest ważne i zrozumiałe.

3. Podkreśl, że samobójstwo jest zachowaniem nieodpowiedzialnym i może wyrządzić szkodę zarówno osobie, która to robi, jak i jej rodzinie i bliskim. Wyjaśnij dziecku, że istnieją konstruktywne sposoby na rozwiązanie problemów i trudności życiowych.

4. Przekaż dziecku informacje na temat dostępnych źródeł wsparcia dla osób z myślami samobójczymi. Powiedz dziecku, że może szukać pomocy u rodziny, przyjaciół, nauczycieli, a także w placówkach medycznych i psychologicznych.

5. Przygotuj się na pytania i daj odpowiedzi, które są dostosowane do poziomu zrozumienia dziecka. Należy wyjaśnić, że samobójstwo może zagrażać każdemu i warto szukać pomocy natychmiast w sytuacji zauważenia różnych trudności.

6. Pamiętaj, że rozmowa na ten temat może być stresująca zarówno dla dziecka, jak i dla osoby dorosłej. W razie potrzeby skorzystaj z pomocy specjalisty ds. zdrowia psychicznego, który może pomóc Tobie i dziecku poradzić sobie z trudnymi emocjami i sytuacjami.

Wybrana literatura i materiały źródłowe:

O firmie

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce. Czytaj więcej
Akceptuj