Prawidłowa higiena jamy ustnej u dzieci – na czym polega?
Prawidłowa higiena jamy ustnej u dzieci jest jednym z podstawowych elementów zapobiegania próchnicy. Pierwsze ząbki, zęby mleczne pojawiają się około 6-8 miesiąca życia dziecka, gdy dziecko ma około 13-19 miesięcy zaczynają się pojawiać pierwsze zęby trzonowe, aby były zdrowe rodzice muszą dbać o higienę jamy ustnej dziecka od pierwszych dni życia.
Dzieci nie są w stanie samodzielnie dobrze umyć ząbków, dlatego odpowiedzialność dbania o ich zęby spada na rodziców. Zęby należy myć przez 2/3 minuty minimum dwa razy dziennie: rano po śniadaniu i wieczorem przed pójściem spać, ideałem byłoby mycie po każdym posiłku… ale wiadomo jak to w życiu bywa. Rodzice powinni myć dziecku zęby przynajmniej do 7 roku życia. W tym wieku dziecko jest na tyle sprawne manualnie, aby robić to samodzielnie- nie oznacza to jednak, że nie trzeba go kontrolować i ewentualnie poprawić mycia ząbków.
Jaką pastę wybrać?
• dopasowaną do wieku dziecka,
• z odpowiednią dawką fluoru,
• smakową ( należy dobrać smak pasty, aby odpowiadał maluchowi)
Ile nakładać pasty na szczoteczkę?
• Od 1 ząbka do 3 roku życia- używamy pasty z fluorem 1000 ppm, na szczoteczkę nakładamy pastę o wielkości ziarenka ryżu,
• 3-6 rok życia- pasta z fluorem 1000 ppm, ziarenko groszku,
• od 6 roku życia- pasta z fluorem 1450 ppm, 1-2cm pasty.
Jaką szczoteczkę wybrać? Manualną? Elektryczną?
Obiema szczoteczkami możemy dobrze oczyścić ząbki dziecka… więc wybór należy do rodzica. Szczoteczka musi być dopasowana do wieku dziecka, powinno się ją wymieniać co 3 miesiące. Pierwsza szczoteczka powinna mieć mała główkę, miękkie włosie i wygodny uchwyt dla dziecka i rodzica. Na rynku dostępnych jest wiele szczoteczek, ale z doświadczenia wiem, że najlepiej sprawdzają się kolorowe, z ładnymi nadrukami np. ulubionym bohaterem z bajki bo zachęcają dziecko do mycia ząbków. (np. z firmy TePe, elgydium). Szczoteczka elektryczna jest przeznaczona dla dzieci od 3 roku życia, jest łatwiejsza w użyciu bo wykonuje większość pracy za sprawą poruszającej się główki szczoteczki. Tak naprawdę nie ważne jaką wybierzesz szczoteczkę, najlepsza szczoteczka to ta używana!
Jak myć ząbki dziecku?
Od pierwszych dni życia powinniśmy oczyszczać jamę ustną dziecka, aby usunąć resztki pokarmowe i przyzwyczaić dziecko do późniejszego mycia ząbków szczoteczką. Najlepiej jest używać do tego owiniętego wokół palca jałowego gazika nasączonego przegotowaną, letnia wodą lub naparem z rumianku. Delikatnymi ruchami oczyszczamy policzki, język i wały dziąsłowe, w tym czasie dziecko może leżeć w łóżeczku lub na kolanach. Teoretycznie powinniśmy czyścić jamę ustną dziecka po każdym posiłku… w praktyce chociaż po wieczornym karmieniu. Zamiast gazików możemy stosować np. chusteczki brush-baby dental wipes, które są nasączone xylitolem albo silikonową szczoteczkę na palec, która oczyszcza i masuje dziąsła ( można ją używać wraz z żelem na ząbkowanie, aby przynieść ulgę dziecku podczas ząbkowania).
Od pierwszego ząbka zaczynamy używać szczoteczki. Na zwilżoną szczoteczkę nakładamy odpowiednią ilość pasty i zaczynamy myć zęby od powierzchni wewnętrznym, potem powierzchnie żujące a na końcu zewnętrzne. Najlepiej zaczynać od tylnych ząbków i kolejno przechodzić do przednich. Przy lekko rozchylonych ustach włosie szczoteczki ustawiamy prostopadle do zębów i wykonujemy ruchy okrężne, lekko dociskając szczoteczkę do zębów (powierzchnie wewnętrzne i zewnętrzne). Powierzchnie żujące myjemy poziomymi ruchami szorowania. Dopóki dziecko nie nauczy się wypluwać, resztki pasty wycieramy z zębów wilgotnym gazikiem ( nie płuczemy ust wodą, by zawartość fluoru w paście dłużej wzmacniała zęby).
Mycie zębów powinno być zabawą! Więc jak zachęcić dziecko do mycia ząbków?
• dziecko uczy się naśladując rodziców, można myć zęby razem z dzieckiem z muzyka w tle np. piosenka Fasolek – „Szczotka, pasta, kubek, ciepła woda”,
• stosowanie płukanki wybarwiającej płytkę nazębną lub pasty edukacyjnej (np. Elgydium), która zabarwi płytkę nazębną na zielono, dzięki czemu widać miejsca gdzie należy doczyścić ząbki,
• atrakcyjny wygląd szczoteczki i przyjemny smak pasty,
• książeczki i bajki o myciu ząbków,
• zabawa w suchościeralne bakterie- patent z Youtube’a,
• nagradzanie dziecka, np. tablica z magnesami, naklejkami ( jak ładnie umyje ząbki, posprząta zabawki, itd.)
• podczas mycia ząbków można śpiewać dziecku piosenki o myciu ząbków albo opowiadać historyjki.
W razie wątpliwości zawsze można przyjść z dzieckiem do gabinetu stomatologicznego, higienistka z wielką chęcią odpowie na wszystkie pytania rodziców, pokaże jak myć ząbki maluchowi, na co zwrócić uwagę, w końcu od tego jestem…
