Dlaczego niektórzy z nas potrafią budować bliskie związki, a innym przychodzi to z trudem?

Dlaczego niektórym łatwo przychodzi zaufać i otworzyć się przed drugą osobą, a inni „umierają ze strachu” gdy mają ujawnić swoje uczucia?

Zapraszam Cię do zapoznania się z artykułem, w którym poruszę temat budowania więzi – m.in. znaczenia pierwszego przywiązania do opiekuna (najczęściej matki), etapów jego budowania, stylów więzi które przejawiamy w życiu dorosłym i ich wpływu na budowane relacje.

Cztery fazy budowania więzi przez dziecko

W tej części artykułu poznasz cztery fazy budowania więzi przez dziecko.

Tworzenie przywiązania w relacji z opiekunem (najczęściej matką) w okresie niemowlęcym życia człowieka stanowi jeden z kluczowych elementów jego rozwoju psychospołecznego.

Teoria więzi stworzona przez brytyjskiego psychoanalityka i psychiatrę Johna Bowlby’ego opisuje naturalne dążenie dziecka do tworzenia silnych więzi emocjonalnych z osobą sprawującą nad nim opiekę, wyjaśniając ich znaczenie, etapy oraz wpływ przywiązania na dalszy rozwój.

Bowlby wyróżnił cztery fazy budowania więzi, które jego zdaniem są uniwersalne, tj. niezależne od kultury w której dziecko się wychowuje.Niezależnie od szerokości geograficznej każde dziecko przywiązuje się do co najmniej jednego opiekuna.

I faza

W pierwszej fazie, trwającej zazwyczaj od urodzenia do około drugiego-trzeciego miesiąca życia, dziecko wykształca zdolność odbioru bodźców społecznych (głównie poprzez zmysły węchu i słuchu) i wysyłania sygnałów do otoczenia bez różnicowania wybranej osoby (tj. zachowuje się tak samo w interakcji z obcymi jak i opiekunem). Niemowlę pozostaje zazwyczaj w stałym kontakcie z opiekunem i poznaje świat poprzez to, co ten mu przedstawia. Komunikuje się poprzez reakcje takie jak płacz, śmiech czy gaworzenie.

II faza

Po zakończeniu tej fazy do około ósmego miesiąca życia, dziecko przechodzi do rzeczywistego etapu tworzenia się przywiązania. Pojawia się lęk przed osobami nieznanymi, świadczący o umiejętności odróżnienia ich od opiekuna. Dziecko wyraźnie silniej reaguje na obecność bliskiej osoby i różnicuje zachowania w zależności od osoby, z którą pozostaje w interakcji. Potrafi również nawiązywać z opiekunem kontakt dla celów innych niż zaspokojenie podstawowych potrzeb fizjologicznych (np. interakcja towarzyska).

III faza

Kolejna, trzecia faza, rozpoczyna się pomiędzy szóstym a dziewiątym miesiącem i trwa do trzeciego roku życia człowieka. Na tym etapie dziecko posługuje się poszerzonym repertuarem zachowań mających na celu konsolidację przywiązania do opiekuna. Rozwijające się zdolności motoryczne i wokalne pozwalają na interakcję z bliskim poprzez m.in. nawoływanie, nawiązywanie prostej formy rozmowy, wykonywanie gestów witania i żegnania i zmieniającą się mimikę. W tym okresie rozwoju ujawnia się już rodzaj przywiązania.

IV faza

Budowanie więzi wieńczy faza czwarta, która pozostaje otwartą od ukończenia przez człowieka trzeciego roku życia. Dziecko w tym okresie potrafi rozpoznawać uczucia opiekuna i motywy jego zachowań. Zyskuje zdolność negocjowania, a także radzenia sobie z wyzwaniem krótkotrwałej rozłąki.

W kolejnej części artykułu dowiesz się czym jest „bezpieczna baza”.